Çocuğunun ilk adım atışına şahit olmak her anne baba için tarif edilemez bir duygu şüphesiz. Sabırsızlıkla beklenilen o an geciktikçe heyecan da yerini endişeye bırakır. Peki, çocuklar ne zaman yürümeye başlar? Yürümeye geç başlamasının nedenleri nelerdir?

Çocuklarda yürümeye başlama eylemi çocuğun nörolojik gelişimi ile ilişkili olarak genellikle bir yaş civarında görülmektedir.  Bazı çocuklar 9. ayda yürümeye başlarken bazıları 14-15 ay civarında yürümeye başlayabilirler. Altta yatan herhangi bir hastalık olmadan da yürümeye başlama gecikebilir. Çocuğun diğer gelişim basamakları normal iken yürümede gecikmesi varsa 18 aya kadar beklenmeli,  hala yürümüyorsa o zaman bir çocuk nöroloji uzmanından görüş alınmalıdır.

8 AYINA KADAR DESTEKSİZ OTURAMIYORSA DİKKAT!

Aslında çocukların gelişimini bir bütün olarak değerlendirmek gerekir. Başını dik tutma, desteksiz oturmaya başlama, emekleme ve konuşmaya başlama aylarının çocuğun nörolojik gelişimini değerlendirme açısından büyük önemi vardır. Eğer 8. ayına kadar desteksiz oturabilmişse, 9 aylık iken mama, dede, baba gibi kelimeler söylemeye başlamış ise çocuğun nörolojik gelişiminin normal olduğunu düşünürüz. Bu çocuklarda yürüme için 18 aya kadar beklenebilir ancak çocuk bir yaşına gelmiş olduğu halde hala desteksiz oturamıyor, tek kelime söyleyemiyor ve yürüyemiyor ise bu çocukta 18 ayı beklemeden çocuk nöroloji uzmanına başvurmak gerekir. Altta yatan nörolojik bir hastalık açısından araştırmak gerekir.

AŞIRI KORUMACI OLMANIZ YÜRÜMESİNİ ENGELLEYEBİLİR

Genetik yapı, kilo-boy oranları, çocuğun erken doğması gibi birçok faktör çocukta bir anormallik olmaksızın yürümenin gecikmesine neden olabilir. Ailenin aşırı korumacı olması, çocuğa fırsat verilmemesi veya çocuğun yeterince cesaretli olmaması gibi basit nedenler de yürümenin gecikmesine neden olabilir.

Kas hastalıkları, metabolik hastalıklar, hipoksik iskemik ensefalopati ve erken doğum gibi nedenler de yürümeyi geciktirir. Bu hastalıklarda diğer gelişim basamakları da geri kalmıştır.

18 AYA KADAR YÜRÜMÜYORSA HEKİME BAŞVURUN

Yürüyemeyen bir çocukta diğer gelişim evrelerinde bir aksama yoksa (3 aylıkken başını dik tutmuşsa, 4-6. aylarda dönmeye başlamışsa, 8. ayda desteksiz oturabilmişse, 9 aylıkken mama, baba, dede gibi tek kelimeleri söylemeye başlamışsa) doktorun yaptığı fizik muayene ve nörolojik muayene normal ise 18 aya kadar endişelenmeden beklenebilir. Ancak diğer gelişim basamaklarında aksama varsa beklemeden hemen doktora başvurmak gerekir.

YÜRÜTEÇ KULLANMAK DOĞRU MU?

Yürüteç kullanmak doğru değildir. Yürüteç çocuğun kaslarının eşgüdümü çok uygun olmadan çocuğun yer değiştirmesine olanak sağlaması nedeniyle yürümeyi geciktirebilir. Ev kazalarına zemin hazırlar. Çocukları parmak ucunda yürümeye alıştırır ve bu o şekilde yürümeye devam etmelerine neden olabilir. Yürüteç çocuğun bağımsız hareket etme becerisini geciktireceği için kullanılmamalıdır. Yürüteç kullanmak yerine çocuğun yürümeyi kendisinin keşfetmesi desteklenmelidir. Çocuk yürüteç olmadan zamanı geldiğinde kendiliğinden tutunarak ayağa kalkacak, sıralayacak ve yürüyecektir. Yürüteç tüm bu gelişim basamaklarını olumsuz etkileyip, yürümeyi geciktirmektedir.

8 HAFTA AYAKKABISIZ YÜRÜTÜN

Süt çocuklarında yürüme çağına kadar ayakkabıya gerek yoktur. Çocuklar genellikle yürümeye başladıktan sonra en az altı-sekiz hafta boyunca ayakkabısız yürümelidir. Bu, yürümenin ve koşmanın öğrenilmesi safhasında çocukların ayaklarıyla dokundukları yeri hissetmeleri sayesinde öğrenme işlerini kolaylaştırır. Ancak bu öğrenme sürecinden sonra yavaş yavaş ayakkabı giydirilmeye başlanmalıdır. Ayakkabılar koruma içindir. Çocuklara ayakkabı seçilirken yumuşak tabanlı ilk adım ayakkabısı tercih edilmelidir. Çocuklar ilk yürümeye başladıklarında ayak parmaklarını aşağıya doğru avuçlayarak yürürler. Bu nedenle sert tabanlı, kösele ayakkabılar 18 aya kadar önerilmez. 18 aya kadar ilk adım ayakkabısı kullanmaları uygun olur. Ayakkabı ayağa uyumlu olmalı, ne dar ne de çok geniş olmalıdır. Yumuşak ve hafif özelliklerde olmalı, tabanı çok ince olmamalı, gelen kuvvetleri emen özellikte yastıklı olmalıdır. Yeni yürüyenlerde, yumuşak tabanlı, ayaktan kayıp çıkmayacak patikler ayağı hem sıcak tutar hem de korur.

 AYAKKABI SEÇERKEN BU KRİTERLERİ ATLAMAYIN

•       •           Esnek olmalı

•       •           Düz olmalı

•       •           Gözenekli olmalı

•       •           Deri ya da kanvas gibi yumuşak bir materyalden yapılmış olmalı

•       •           Bağcıklı veya benzer bir sıkılaştırma özelliği olmalı

•       •           Orta derecede sürtünme olmalı

•       •           Hafif olmalı

•       •           Sağlam bir topuk kısmı olmalı

•       •           Dikdörtgen şeklinde olmalı: ayakkabı normal ayak şekline uygun olmalı, ayak parmakları için yeteri kadar boşluk bulunmalıdır. Ucu sivri ayağın şekline uymayan ayakkabılar tercih edilmemelidir.